.
............... KRIJTLANDPAD
Eijsden Maastricht (via doorsteek Holset) . 65 km
.


"Ons eigen stukje buitenland":
Zo wordt het Zuid-Limburgse heuvellandschap vaak in vakantiefolders
aangekondigd.
Grote hoogteverschillen, stromende
beken met forellen, wegen met echte
haarspeldbochten, diepe kalksteengroeves, indrukwekkende steilranden
en schitterende vergezichten. Nergens anders in Nederland is een
gevarieerder mozaïek van landschapselementen te vinden.


Krijtlandpad:
(krijt is de wetenschappelijke naam voor kalksteen)
Dit is een lusvormig Streekpad door het Zuid-Limburgs heuvelland.
Het loopt vanaf Maastricht via Eijsden naar het drielandenpunt en
vervolgens via Valkenburg weer terug naar Maastricht.

Knip er de stippellijntjes vanaf en je houdt een prachtige driedaagse
tocht over.
Zie voor de beschrijving daarvan verderop bij Van dag tot dag.


.. MOOISTE DEEL :.. EIJSDEN HOLSET MAASTRICHT

Hoogteprofiel



Fotoalbum:

Nieuw venster www.heuvelachtig.nl/fotos/album.asp?id=krijtlandpad


Mooiste deel:
Dit is de rode lijn op de kaart, dus:
1. van Eijsden naar Epen,
2. in Vijlenerbos een korte doorsteek naar Holset (blauwe lijntje)
3. van Holset via Valkenburg tot aan Amby (= stadsrand Maastricht).

.. (Je kunt desgewenst al iets eerder stoppen bij het station in Houthem.)


Lengte en tijdsduur: 65 km.
Als je deze wandeltrektocht met een lichte dagrugzak loopt, terwijl je
.. de hoofdbagage laat bezorgen, kun je het traject
.. (tot Station Houthem-Sint Gerlach ) in 3 dagen lopen
.. (zie verderop bij Van dag tot dag).
Ga je echter met
trekkingrugzak en tent dan heb je zo'n indeling niet
.. nodig. Je bent dan vrij in doen en laten en kunt 's avonds altijd wel een
.. tentplek
vinden.
.. Wel heb je dan ongeveer 1 dag méér nodig tot Amby (stadsrand Maastricht),
.. omdat je met een trekkingrugzak minder kilometers per dag aflegt.


Zwaarte:
Lichte dagwandelingen.



Eijsden, hoofdstraat.
.

Kasteel Eijsden is opgetrokken in Maaslandse renaissancestijl.


Routemarkering: niet goed (in 2010).
Voorbeelden van markeringsfouten:
- De bermpaaltjes waren slechts 40 cm. Ze verdwenen soms geheel in
.. de vegeta
tie.
- Dikwijls was er géén dubbel-basisteken aangebracht, zodat je rechtdoor
.. bleef lopen, waar je af moest slaan.
- Sommige paaltjes stonden in het bos niet op de beste plek.
. Ook aan het onderhoud schortte het een en ander.
- Meerdere paaltjes waren helemaal doorgerot en afgebroken en vervolgens
.. door een wandelaar tegen een boomstam gezet.
- Enkele bermpaaltjes waren door vandalen opzettelijk verkeerd gezet.
Conclusie: kijk dus ook goed op de deelkaartjes in je wandelgidsje.
Misschien zou het een goed idee zijn, als een ervaren markeerder de hele
route eens naliep om de fouten eruit te halen. Ook zou de frequentie van
contrôle op zo'n druk belopen route omhoog moeten. Bij de Rheinsteig bijv.
wordt dat 2 keer per jaar gedaan.

Volgens een reactie van Marijke Akkerboom in mei 2013 is de markering
weer op orde.

.
Afdaling naar Noorbeek
Zeer fraaie afdaling naar Noorbeek. De werkelijkheid is veel mooier dan deze foto.
.

Nabij Teuven.


Bevoorrading:
Levensmiddelen: Kleine dorpjes als Slenaken hebben zelfs nog een
.. levensmiddelenwinkeltje.

Drinkwater: Er waren voldoende huizen onderweg, waar je dat kunt
.. vragen.




ANWB Campings:
Zie voor een overzicht anwb.nl/nederland
Er zijn veel campings langs de route.



Wildkamperen:
Een nachtje bivakkeren ('s avonds de trekkerstent opzetten en 's morgens weer afbreken) is geen probleem in dit gebied.
Wildkamperen kan alleen in de beekdalen. Op de plateaus kun je je niet wassen (geen sloten of beken! ).



Hoogtepunten:
Oud-Eijsden.
Noorbeek (uitzicht + mooi voetpaadje).
Epener Volmolen (watermolen aan de Geul).

CR Buitenlust (uitzicht).
Holsetterbos (uizicht over Holset).
diverse uitzichtpunten vanaf Holset tot Maastricht.
Vijlen
.
Gulperberg + Gulpen.

Gerendal.
Natuurpark Ingedael.

Noorbeek en Vijlen behoren tot de allermooiste dorpen van Nederland.
Zie hiervoor:

..... De allermooiste dorpen van Nederland,
..... Quinten Lange,
..... Uitgeverij ANWB, 2020

..... Te bestellen bij:
..... Reisboekwinkel de Zwerver

.





Epener Volmolen.
.
Epen, aan de Geul bij de Volmolen
De Geul in Epen bij de Volmolen. De beek zoekt hier haar weg via vele meanders,
die ze bovendien voortdurend verlegt.
Het stromend water ondermijnt de buitenbochten; de oevers kalven daar af.
Ze worden steil en diep.
In de binnenbochten, waar de stroomsnelheid gering is, wordt daarentegen materiaal
afgezet. Ze worden ondiep en hebben een flauwe helling.
Zo verplaatst de beek zich al kronkelend over haar dalbodem.


Plateaus en dalen:
• Het reliëf is in belangrijke mate bepaald door rivier- en beekinsnijdingen
.. waaraan de plateaus en de dalen hun ontstaan te danken hebben.
.. (De plateaus zijn resten van de schiervlakte en de rivierterrassen.)
Het diepst ingesneden en tevens het breedste rivierdal is uiteraard het
.. Maasdal.

.. Bekende beek
dalen zijn het Geuldal en haar zijdal het Gulpdal.
.. De eerstgenoemde heeft een brede dalbodem, het Gulpdal daarentegen
.. heeft er nauwelijks een en z'n dalhellingen zijn veel steiler en veel meer
.. bebost.
• De plateaus en dalen hebben elk hun typische, eigen landschaps-
.. kenmerken.
• De plateaus zijn bedekt met löss. Het zijn in het algemeen grote, open
.. akkerbouwgebieden, alleen onderbroken door enkele solitaire bomen of
.. boomgroepen en door de massieve, vierkante Limburgse boerderijen.
.. Hier en daar kruipen ook de boomgaarden het plateau op.

• De dalen zijn groen en vochtig.
.. Door heggen en houtwallen omzoomde weiden, bossen, boomgaarden en
.. bomenrijen zorgen er voor een kleinschalig landschap.
.. De bossen vinden we in de regel op de dalwanden. Ze vormen er de
.. bekende langgerekte hellingbossen.
.. De vruchtbare en vochtige bodems op de dalvlakten en dalwanden dragen
.. ook een overvloed aan wilde planten (rijke flora.)
.. Op de weiden zorgt de kunstmest daarentegen voor een strakgroen
.. grasdek.
• De afwisseling van open, grootschalige plateaulandschappen met de
.. kleinschalige, besloten dalen, maakt wandelen en fietsen hier zeer boeiend.

Doorsnede Zuid-Limburg


Kleinere dalen thans veelal droog:
De ondergrond bestaat hier uit kalksteen, waar regenwater gemakkelijk
door spleten naar de diepte kan wegzakken.
Er is dus geen waterafvoer
aan de oppervlakte meer en ook geen dalvorming.
In de laatste ijstijd was dat door het voorkomen van permafrost anders.
Het in de bodem infiltrerende water bevroor in de permafrost, waardoor
de bodem ondoorlatend werd. Als gevolg daarvan moest smelt- en
regenwater langs de oppervlakte afstromen. Hierdoor werden op de
hellingen dalen uitgeschuurd die, na het verwijnen van de permafrost,
tegen het einde van de laatste ijstijd geen functie meer hadden.
De dalvorm bleef behouden, maar de beek in het dal verdween.
Men noemt dergelijke kleinere dalen zonder beek droge dalen.

Permafrost — Permanently frozen ground in polar regions.
It forms in regions close to, but not under, ice caps, ice fields and
glaciers. The frozen conditions may be several tens of metres thick,
but the top layer may thaw in the summer months before freezing
again in the winter.


Löss:
Tegen het einde van de laatste ijstijd verdween de permafrost geleidelijk.
De beekjes begonnen zich in te snijden en het grondwaterpeil ging naar
beneden.
Doordat ook het vegetatiedek nog niet goed ontwikkeld was, had de wind
vrij spel met het aan de oppervlakte gelegen zand en leem.
Terwijl in Noord- en Midden-Nederland dekzand werd afgezet, bracht
de wind veel kleinere korreltjes (leem) naar Zuid-Limburg. Dit zgn. löss
kan in lagen voorkomen van vele meters dik.
De löss ligt als een dek op de verschillende terrassen van de Maas.
In löss zit weinig zand. Als je wat löss tusssen je vingers wrijft voelt het
daarom zacht aan, in tegenstelling tot bijvoorbeeld zand.


Veel asymmetrische droge dalen in het lössgebied:
Hieronder zie je een dwarsdoorsnede door zo'n asymmetrisch droog dal
in het lössgebied. Hier is het een noord-zuid lopend dal.
Verschillen in vloeien van de ontdooide bovenlaag op de beide
dalhellingen hebben dit veroorzaakt. De op het westen gerichte helling wordt
verwarmd door de krachtige middagzon en blijft dus steiler; de op het
oosten gerichte helling door de zwakkere ochtendzon en vervlakt dus.
Ook bi9j de west-oost lopende dalen treedt een dergelijke asymmetrie
op. In zulke dalen ontvangt de op het zuiden gerichte helling meer zonnewarmte
dan de op het noorden gerichte. Ze zal dan ook minder door vloeien worden aangetast.

Asymmetrisch droogdal
.............. Asymmetrisch droog dal; een veel voorkomend verschijnsel in Zuid-Limburg.
............... De vorming speelde zich af in een klimaat dat veel kouder was dan het onze.
............... De op het westen gerichte dalhelling die de meeste zonnestraling ontvangt
............... blijft steiler, terwijl de op het oosten gerichte dalhelling vervlakt als gevolg
............... van het vloeien van een ontdooide bovenlaag.



Holle wegen:

Een holle weg is een weg (of pad ) die in een lösshelling is ingesneden.
Doordat er tijdens het ontstaan geen vegetatiedek was, werd de
lössgrond bij regenbuien mee de helling afgenomen.
Hierdoor kwam de weg voortdurend dieper te liggen.

Holle wegen zijn gebonden aan drie omstandigheden:
1. Ze komen alleen voor in lössgebieden.
2. En uitsluitend op hellend terrein.
3. In principe zijn het onverharde veldwegen.
.. ( Dit sluit niet uit dat ze naderhand van een verhard wegdek zijn.
.....voorzien. Bij vele holle wegen is dat vandaag het geval.)

Verklaring:
De holle weg is een erosieverschijnsel.
- De onverharde weg werd steeds weer kapot gelopen en gereden.
- Op het hellende terrein voerde water dan het losgeraakte
.. materiaal naar.beneden..Zo ontstond door de eeuwen heen een
.. klein erosiedal met.steile wanden.
- Die steile wanden dankt het kleine erosiedal aan de stevige,
...kleverige aard van de löss.

Holle wegen hebben een belangrijke natuurwaarde.
Ze herbergen soms het laatste restje wilde natuur te midden van
uitgestrekte akkers en dienen als verbindingsweg of stapsteen tussen
bosjes en andere stukjes natuur die versnipperd liggen in de omgeving.
Vele vogels, vlinders, vleermuizen, knaagdieren, vossen en das vinden
in holle wegen voedsel en beschutting. Ze bouwen er hun nesten of
burchten of gebruiken de holle wegen om zich te verplaatsen.

Door hun verzonken ligging heerst in beboste holle wegen een
microklimaat. Het is er windluw, schaduwrijk, vochtig, koeler in de
zomer en zachter in de winter dan ‘erbuiten’.

Men vindt er typische schaduwplanten:
allerlei varens, Gele dovenetel, Salomonszegel, Maarts viooltje, enz.
In het vroege voorjaar zijn de met Speenkruid of Bosanemoon
begroeide bermen een streling voor het oog.

In de boom- en struiklaag vind je een veelheid aan inheemse soorten
en Bosrank slingert zich tussen de takken door naar het licht.

Löss
Het is een fijne, poederige grondsoort. De lössdeeltjes zijn iets
groter dan kleideeltjes, maar veel kleiner dan zandkorrels. 
De löss is gemakkelijk te herkennen aan haar bruingele kleur en aan
haar homogene, fijne structuur. Wrijf wat löss tussen je duim en
wijsvinger en het voelt zacht aan als een perzikhuidje.
De löss is niet gelaagd en vormt veelal een meters dik pakket.
Het is net als dekzand een windafzetting.
De löss is zeer vruchtbaar, houdt goed water vast en laat overtollig
water vrij gemakkelijk door, ideale eigenschappen voor een
landbouwbodem dus. Zie verder:
www.geologievannederland.nl/ondergrond/bodems/lossbodem.......

Holle weg
Een weg (of pad ) die in een lösshelling is ingesneden.

. Een holle weg = een weg (of pad ) die in een lösshelling is ingesneden.
Door de insnijding ontstaan er steile wanden langs de weg.



 

De Geul, een snelstromende, kronkelende beek:

Ten westen van Valkenburg heeft de Geul een brede dalbodem.
Bij Strabeek, waar we met het Pieterpad de dalbodem oversteken,
is ze ongeveer 600 m breed.
Een dalbodem is de strook die bij hoog water onderloopt en waarin
de beek
haar bedding verlegt.
(Deze definitie verondersteld dat er geen dijken zijn aangelegd ! )

.
.... Als een gebied wordt opgeheven, gaan de beken (en rivieren) op de rand ervan
.....sneller stromen, waardoor hun erosiekracht toeneemt.
.....Door vertikale erosie ontstaat een V-dal dat zich stroomopwaarts steeds verder
... het.plateau insnijdt
( 1 ).
..... Als de opheffing van het gebied ophoudt, komt er een eind aan de verdere
... insnijding.
.....Haar verval wordt zo gering, dat ze niet meer in staat is tot vertikale erosie.
.....De erosiebasis is nu bereikt ( 2 ).
.... Daarna maakt de breedte-erosie het V-dal tot een dal met een brede
.... dalbodem ( 3 + 4 ).
.... De beek zelf neemt maar een klein deel van de dalbodem in beslag.
.... De rest wordt bij overstromingen bedekt met zand en klei.
.... Wel verplaatst de beek zich voortdurend over haar eigen dalbodem.
.... Al kronkelend, steeds op andere plaatsen langs de dalwand schurend,
... kan een beek haar dalbodem zeer breed maken. De Geul heeft bijvoorbeeld
... bij Strabeek een. dalbodem van ongeveer 600 m breed.

.
In natuurpark "In Gen Dael" grazen Galloway-runderen en Konik-paarden.
D
e snelstromende beek de Geul kronkelt er vrij over de 600 m brede dalbodem
.
. De bomen die in het water vallen, mogen bijven liggen.
Een aantal dieren profiteren van
de erosie en zandafzetting. Denk aan de ijsvogel
. die zijn nest in de beekklifjes graaft, en visjes vangt in rustige delen van de Geul.
Een beek is op nagenoeg alle plaatsen doorwaadbaar (in tegenstelling tot een
. riviertje dat slechts op enkele plaatsen doorwaadbaar is).
. Hier in het natuurpark ben je al dicht bij haar monding in de Maas, maar toch kun
. je hier de beek nog goed doorwaden.

.• Hooggelegen paadje langs de Geul.
• De beek schuurt hier langs de steile, beboste dalwand. Hierdoor kon men geen
.. pad onder langs de beek aanleggen, maar moest men wat hogerop gaan.
Langs het afgrondje zijn voor de veiligheid touwen gespannen.

 


Limburg: land van kastelen, kerken, kloosters, kapellen en wegkruisen

Wezenlijk bestanddeel van het Zuidlimburgse landschap
.. vormen het grote aantal kastelen en landgoederen.
.. Ze weerspiegelen het verbrokkelde politieke verleden.
Vroeger speelde ook religie een belangrijke rol.
.. Vandaar de vele kerken, kloosters, kapellen, wegkruisen
.. en Mariabeeldjes.

Wegkruis in Slenaken




Kerkje in Holset.
.

Vijlen.

.

In het centrum van Gulpen.


Wandelweer:
Nieuw venster
www.weer.nl/wandelweer.html?region=6


Andere wandelmogelijkheden in dit gebied:
1. Het boek Natuur in Nederland van Frank Behrendse staan een klein
aantal dagwandelingen in Zuid-Limburg. Hier een voorbeeld:
Wandeling door het zuidelijke Geuldal

2. Ga eens naar de Voerstreek in Vlaams-Limburg, net over de grens in
België.
Ze is minder toeristisch en minder aangeharkt dan Zuid-Limburg,
maar zéér mooi.

Neem bijv. de wandeling:
Van Eijsden naar Teuven (21,8 km) uit de wandelgids
GR 128 "Vlaanderenroute Oost "
Een uitgebreide beschrijving vind je in het boek:
Wandelvakanties dicht bij huis; 20 meerdaagse wandeltochten in
Nederland, België, Engeland, Frankrijk en Duitsland, Paul Maes (red).
Uitg. Lannoo 2002.
Zie daarin hfst. 7, blz. 124 t/m 133.

3. Enkele dagetappes van het Pieterpad deel 2 :
.... 12. Sittard - Strabeek
.... 13 Strabeek St.-Pietersberg.


Goede websites:
Nog geen goede gevonden.

.

De Geul tussen Valkenburg en Geulhem.

Van dag tot dag:

1. Eijsden — Slenaken ......... 18½ km
- Reserveer wat tijd om Oud-Eijsden te bekijken. Ik denk daarbij aan:
........... - Kerk en patriciërshuizen aan het Vroenhof
........... - Kerkstraat.
........... - Diepstraat.
........... - Het rivierfront, het Bat (koffiepauze op een terrasje).
........... - Kasteel (in Maaslandse renaissancestijl) met park.
- Ten oosten van Eijsden klim je het plateau op.
- Vervolgens over holle wegen en smalle paden naar de dorpjes
.. Mheer en Noorbeek.
-
Deze eerste dagetappe kent geen steile klimmetjes en ook vrijwel
.. geen uitzichtpunten. Toch is het een heel aardige route.
- Ten westen van Noorbeek kijk je mooi neer op dat dorpje.
.. Ook het voetpaadje er naar toe is klasse.

2. Slenaken Wahlwiller ....... 21 km
.. ( Wahlwiller ligt 2 km ten oosten van Wittem aan de N278 )
- In Slenaken zijn we afgedaald naar het Gulpdal.
- Het Gulpdal is hier een mooi voorbeeld van een asymmetrisch dal.
.. (Zie Deelkaart 5 van je wandelgidsje)
- De oostelijke, steile dalhelling heeft bovenaan (dus op de steilste
.. delen) hellingbos. (Hier kun je geen weiland meer maken; dat zou
.. te veel erosie geven.) Wat lager vind je nog wel weiland.
- Ten westen van de beek (Gulp) zie je dellen.
- We verlaten Slenaken en klimmen uit het beekdal omhoog naar het
.. plateau.
- Maar al snel verlaten we dit weer en dalen langzaam af het diep
.. ingesneden beekdal van de Geul in. We passeren daarbij de
.. Epener Volmolen.
- Over enkele holle wegen klimmen we het Vijlenerbos in.
- Aan de noordzijde kom je bij een prachtig uitzichtpunt.
.. Holset ligt 500 m verder aan je voeten. Maak hier een "doorsteek"
.. naar dat gehucht.
- Nu lopen we westwaarts naar het mooie Vijlen en vervolgens
.. Nijswiller en iets links van de route Wahlwiller.


• Dit kaartfragment uit de Bosatlas is wat verwarrend door het kleurgebruik:
.. Donkergroen = bos .. Groen = tuinbouw ...iLichtgroen = akkerbouw
.. Grijs = grasland
Het blauwe lijntje op de beide kaartjes onder Holset is een korte wilde doorsteek.
.. Ze begint bij het mooie uitzichtpunt in het Holsetterbos en eindigt in Holset.
.. (Zie deelkaart 8 van je wandelgidsje)
.. Deze korte route is niet gemarkeerd in het terrein, maar toch eenvoudig te maken.

• In Zuid-Limburg is niet veel bos ( donkergroen) .


3. Wahlwilller Houthem St.Gerlach ..... 21 km
- Terug naar de route en over het plateau naar de Gulperberg en Gulpen.
-.Vlak voor Valkenburg komen we door door het bekende Gerendal.
- Vervolgens Valkenburg (attracties: Gemeentegrot, Kasteelruïne).
- Ten westen van Valkenburg heeft het Geuldal een brede dalbodem.
- Het pad voert onderlangs de steile, zuidelijke dalhelling.
..Deze steekt hier ongeveer .60 m boven het dal uit.
..Ze is begroeid met prachtig loofbos.
- Dergelijke hellingbossen hebben een soortenrijke ondergroei.
- We zien de ingangen van een aantal onderaardse groeven ("grotten")
- De vrijstromende Geul heeft op een aantal plaatsen de dalhelling
.. ondergraven.
- Dit gebied behoort tot het natuurpark Ingedael. Er lopen halfwilde
..paarden en runderen (Poolse Koniks en Schotse Hooglanders).
- Nu nog één keer het plateau op om te kunnen genieten van een lange
.. afdaling naar Amby (de stadsrand van Maastricht).

.. In deze drukke wandel- en fietsregio zijn er zeer veel overnachtings-
.. mogelijkheden. Dus je kunt gemakkelijk een andere
.. dagetappe-indeling maken.



SNP Natuurreizen wandelt ook in Zuid-Limburg:

Zie: www.snp.nl/reis/nederland/zuid-limburg

..


 





Wandelgids:


Krijtlandpad (Streekpad 7)
M. Huls,
De Vrije Uitgevers, 2001



Te bestellen bij:
Reisboekwinkel de Zwerver (webshop voor reisgidsen en landkaarten) 

 

 


Overnachting:

Voor mooi gelegen vakantiehuisjes in de natuur
ga je naar Natuurhuisje.nl

.



... Deze wandelsite is niet-commercieel, onafhankelijk en gratis.
... Dat is enkel mogelijk door steun van de bezoekers.
...
... Heb je hier goede info gevonden, toon dan je waardering door een
... kleine donatie voor het vele werk.
... .Zo kan de website ook gratis blijven en uitgebouwd worden!

............................................... .
... • Betaal met deze knop in een paar klikken via je eigen PayPal-saldo.
... • Heb je zelf nog geen PayPal-rekening, dan kun je toch via PayPal
...... vanaf j
e creditcard geld overmaken.

....Uiteraard kun je ook doneren door overschrijving op mijn
.. ING-bankrekening:

.. IBAN : NL38 INGB 0003 5057 89
.. BIC : INGBNL2A
.. t.n.v. P. C.M. Smulders.



Reactie van Marijke Akkerboom:

Beste meneer Smulders,

Allereerst willen wij u hartelijk bedanken voor uw website, waaruit wij
veel goede tips voor onze wandelingen halen en hebben gehaald.
We waarderen de moeite die u hebt genomen om uw wandelervaringen
op te schrijven: met name de duidelijke criteria die u hanteert voor
wat u een 'top trail' noemt.

De afgelopen week hebben wij het Krijtlandpad in drie dagen gelopen,
ongeveer zoals u dat beschreven heeft.
Doordat u op uw website aangaf dat de routemarkering in 2010 slecht
was, waren wij op alles voorbereid, maar gelukkig bleek de markering
in orde
, vermoedelijk heeft men het sinds 2010 verbeterd.
Hoe het ook zij, we wouden het u toch even doorgeven.

Nogmaals hartelijk bedankt voor uw geweldige site: we hopen dat u
de tijd en de moeite blijft nemen om uw wandelervaringen met
anderen te delen !


Marijke Akkerboom & Gerard Mäkel

Zutphen

 

Weet je aanvullingen en verbeteringen van deze tekst?
Graag een e-mail naar:

e-mailadres



. .... . .... .

LAATST BIJGEWERKT : 7-1-2019